“School is het reclamebureau dat je doet geloven dat je de maatschappij nodig hebt zoals die is.”
– Ivan Illich
Steeds meer mensen beseffen dat wij, als mensen, in onze maatschappij continu worden gesaboteerd in onze levenskwaliteit door allerlei industrieën en systemen, zoals de voedselindustrie, de farmaceutische industrie, het geldsysteem, enzovoort.
Om een gezonde en gelukkige samenleving te gaan realiseren, is het van essentieel belang dat wij mensen in het onderwijs bewust maken van de negatieve invloeden in de maatschappij en hen trainen in kritisch denken, autodidactiek, stressbestendigheid, gezonde levensstijl, zelfvertrouwen en andere levensvaardigheden.
Merkwaardig genoeg doet traditioneel onderwijs het tegenovergestelde van wat het zou moeten doen.
Onderwijs heeft zeer negatieve effecten op leerlingen, scholieren en studenten.
Niet door de passie en liefde van docenten, maar door een disfunctioneel onderwijssysteem dat wordt gekenmerkt door conformiteit, standaardisatie en controle. Hoe zit dat precies? Wat is er dan zo kwalijk aan het onderwijssysteem?
Wat zijn de negatieve effecten van het onderwijssysteem?
In dit artikel ontdek je 5 Negatieve Effecten van Onderwijs, die in min of meerdere mate de levenskwaliteit hebben gesaboteerd van iedereen die traditioneel onderwijs heeft gevolgd.
Onderwijs als “fabriek“: Metafoor of Realiteit?
“In 1909 deed een fabrieksinspecteur een informeel onderzoek onder 500 werkende kinderen in 20 fabrieken. Ze ontdekte dat 412 van hen liever in de vreselijke omstandigheden van de fabrieken bleven werken dan dat ze zouden moeten terugkeren naar school.”
– Helen Todd, “Why Children Work”, McClure’s Magazine, April 1913
Voordat ik de 5 Negatieve Effecten van Onderwijs met je deel, vind ik het belangrijk je iets te vertellen over onderwijs als “fabriek”. Want misschien denk je dat ik “Onderwijs als Indoctrinatiefabriek” in dit artikel gebruik als pakkende beeldspraak. (Oké, toegegeven, ik vind het inderdaad wel een lekker pakkende titel;)
Echter gaat het hier niet om een metafoor die ik zelf heb verzonnen.
“Het Fabrieksmodel van Onderwijs” is de naam van het onderwijsmodel dat verplicht onderwijs domineert in Nederland en andere landen.
Even een kleine duik in de geschiedenis van onderwijs: In de loop van de 18de eeuw kwamen invloedrijke onderwijshervormers op de proppen met “The Factory Model of Education” dat destijds was bedoeld als een effectieve manier om het gedachtengoed van de staat te onderrichten bij het volk.
Het probleem is dat Het Fabrieksmodel van Onderwijs vandaag de dag nog steeds het dominante model is in de Verenigde Staten en de meeste landen in Europa. Ook in Nederland.
Rena Upitis geeft een beschrijving van dit onderwijsmodel in haar boek Raising a School:
“Op fabrieksscholen is lesgeven – zoals de gebouwen – meestal doosvormig en lineair. Overdrachtsonderwijs domineert: vooraan in de klas geeft de leraar kennis door aan de leerlingen. Dit soort lesgeven werkt het beste als de leraar iedereen tegelijk kan zien, en dus worden klaslokalen gemaakt als een reeks dozen, met als duidelijkste voorbeeld dubbel beladen klaslokalen in één lange gang. ”
– Rena Upitis, voormalig decaan van de Queen’s University in Canada
Het klinkt misschien vreemd, maar in het traditioneel onderwijs word je letterlijk behandeld als een blikje op de lopende band in een fabriek.
Eerst word je gesorteerd op je fabricagedatum (je leeftijd). Vervolgens kom je in een doos terecht (een klaslokaal) waar je elke dag vrijwel exact hetzelfde doet als al die andere blikjes (je klasgenoten). De fabrieksmedewerkers (de docenten) vertellen je tot op de seconde wat, waar, wanneer en hoe je alles moet doen. In de jaren die volgen rol je over verschillende lopende banden (de klassen) totdat je uiteindelijk die sticker (het diploma) krijgt opgeplakt: Geslaagd.
En dan is het fabrieksproces voltooid. Eenmaal “geslaagd” ben je klaar om “de maatschappij te betreden”. Je bent “bewerkt” tot een eenvoudige prooi voor de valse waarden die in onze maatschappij overal op de loer liggen.
Overigens is “fabriek” niet de enige metafoor die wordt gebruikt om het onderwijssysteem te beschrijven. We zeggen weleens voor de grap dat school net een “gevangenis” is. En in feite is dit statement opmerkelijk accuraat. Het enige verschil is dat je om in de gevangenis te zitten een misdaad moet hebben gepleegd. Op school zit je alleen vanwege je leeftijd. In alle andere opzichten zijn scholen en gevangenissen nagenoeg hetzelfde:
Op beide plaatsen ben je ontdaan van je vrijheid. Je krijgt precies te horen wat je moet doen en je wordt gestraft wanneer je niet gehoorzaamd. In feite moet je op school zelfs meer tijd besteden aan precies datgene wat van je geëist wordt dan gedetineerden in gevangenissen. In die zin is school zelfs wreder dan een gevangenis.
Tot zover de beruchte doch accurate onderwijsmetaforen. Het is tijd om ons te buigen over de vraag van dit artikel:
Wat zijn de negatieve effecten van onderwijs?
We gaan de meest schadelijke effecten van onderwijs nu bespreken.
Effect 1: Emotionele Schade
“Het wordt tijd dat we regelrecht onder ogen zien dat regulier onderwijs destructief is voor kinderen.”
– John Taylor Gatto, tweevoudig docent van het jaar in de Verenigde Staten
Misschien heb je weleens gehoord van het boek Wounded by School van Kirsten Olson. In dit boek worden 7 “wonden” beschreven die mensen oplopen door het onderwijssysteem.
Het verraderlijke van de wonden is dat veel docenten niet doorhebben dat leerlingen ze oplopen en dat zij onbedoeld bijdragen aan de negatieve effecten van onderwijs op leerlingen.
De negatieve effecten van onderwijs manifesteren zich onbewust en onbedoeld.
Bovendien zijn wij zelf (bijna) allemaal een product van het onderwijssysteem. We weten niet beter dan dat onderwijs is wat het is. Op het eerste oog zien veel mensen dan ook niet dat onderwijs schadelijk is op een heel diep niveau. De negatieve effecten van onderwijs vallen je pas écht op als je analyseert wat er daadwerkelijk gebeurt in het onderwijs.
Laten we om te beginnen een opsomming maken van enkele kenmerken van traditioneel onderwijs om te zien wat eraan scheelt. Dit is wat het ongeveer inhoudt een leerling te zijn in het onderwijs:
- Je zit iedere schooldag steevast in je schoolbank…
- Je leert vrijwel uitsluitend uit standaard schoolboeken en werkschriften met eentonige opdrachten…
- Je leert over een zeer beperkt aantal vakgebieden…
- Je krijgt een onophoudelijke tsunami aan verplichte leerstof…
- Je wordt met gestandaardiseerde tests afgerekend op het memoriseren van kennis die je vaak niet relevant vindt.
- Je talenten, kwaliteiten, passies en interesses worden genegeerd…
- Allerlei cruciale kennis en vaardigheden worden verwaarloosd…
- En dat alles en meer voor minstens 12 jaar lang…
Deze en meer kenmerken van traditioneel onderwijs vormen samen de meest onwenselijke voorbereiding op het leven die we mensen kunnen geven. Toch kan het zomaar gebeuren dat je jarenlang werkzaam bent in het onderwijs zonder te ontdekken hoe schadelijk onderwijs daadwerkelijk is. Dat overkwam bijvoorbeeld de bekende onderwijskundige en docent John Taylor Gatto.
John Taylor Gatto was 30 jaar lang docent in het voortgezet onderwijs in de Verenigde Staten. Totdat hij zich ervan bewust werd wat hij werkelijk onderwees…
Om het in zijn eigen woorden te beschrijven:
“Ik ben langzaam gaan begrijpen wat ik echt onderwees: een curriculum van verwarring, klassenstand, willekeurige gerechtigheid, vulgariteit, onbeschoftheid, gebrek aan respect voor privacy, onverschilligheid voor kwaliteit en uiterste afhankelijkheid. Ik leer hoe ik pas in een wereld waarin ik niet wil leven…“
Na zijn “onderwijs-ontwaking” schreef John Taylor Gatto een boek over de ongecensureerde waarheid over onderwijs – Weapons of Mass Instructions – en werd hij vervolgens tweevoudig docent van het jaar in de Verenigde Staten.
Leestip! In Weapons of Mass Instruction van John Taylor Gatto lees je niet alleen wat er misgaat in het onderwijs, maar ook over hoe onderwijs is ontstaan als een systeem voor afhankelijkheid. Wellicht vind je het interessant om daar meer over te lezen:
Hoe liefdevol docenten ook zijn, het onderwijssysteem doet leerlingen onvermijdelijk emotionele schade aan, in de breedste zin van het woord. Studies tonen aan dat negatieve effecten op de ontwikkeling van kinderen optreden zodra conformiteit wordt onderwezen, wat in de meeste onderwijssystemen (inclusief het Nederlandse onderwijssysteem) begint meteen na de kleuterklas.
Om een paar voorbeelden van studies te noemen:
Kyung Hee Kim (2011) ontdekte bij kinderen een grote achteruitgang van creativiteit en leerenthousiasme na de kleuterklas. Volgens haar studie waren kinderen naarmate ze ouder werden minder emotioneel expressief, minder energiek, minder spraakzaam en verbaal expressief, minder humoristisch, minder fantasierijk, minder onconventioneel, minder levendig, minder gepassioneerd, minder opmerkzaam, minder geneigd om schijnbaar irrelevante dingen met elkaar te verbinden en minder geneigd om dingen vanuit een andere hoek te bekijken.
Howard Gardner (1982) toonde aan dat kleuters een hoog creatief vermogen hebben dat afneemt wanneer ze te maken krijgen met traditioneel onderwijs en worden gestimuleerd in conformiteit.
James Axtell (1966) ontdekte in het vierde leerjaar een afname in de nieuwsgierigheid van hoogbegaafde leerlingen.
Ellis Paul Torrance (1977) suggereerde dat de afname van creativiteit en leerenthousiasme optreedt wanneer kinderen in westerse culturen zich onder andere moeten aanpassen aan de regels in het klaslokaal en de groepsdruk.
Opvallend is ook dat met name jongens moeite hebben met het huidige onderwijssysteem:
- De meeste “dropouts” zijn jongens.
- Vooral jongens worden doorverwezen naar het speciaal onderwijs.
- Werkloosheid, drugsverslaving en voortijdige schoolverlating zijn vooral problemen waar jongens mee kampen.
- Als leraren een probleem hebben met een leerling, is dat bijna altijd een “Wessel” of “Naël” en geen “Eva” of “Lara”.
- Ook vormen vrouwen een grote meerderheid op universiteiten.
Als invaller in het basisonderwijs valt het mij persoonlijk ook voortdurend op:
In de kleuterklas gaan de meeste kinderen met plezier naar school, maar daarna verliezen met name jongens hun motivatie. Jongens krijgen op die leeftijd in de gaten dat doodnormaal jongensgedrag in de klas niet wordt geaccepteerd. (Al zullen ze dat natuurlijk niet zo zeggen.)
Typische eigenschappen van jongens worden de kop in gedrukt, al dan niet met medicijnen. Als kinderen iets te energiek en luidruchtig zijn, graag bouwen, springen, klimmen of op het schoolplein rondrennen, moeten ze aan de Ritalin, een medicijn tegen ADHD. Het gaat om doodnormaal jongensgedrag, maar dat gedrag is niet toegestaan.
Het is zorgwekkend hoeveel kinderen worden gediagnostiseerd met ADHD en daar vervolgens dagelijks pillen voor slikken. Nu wil ik niet zeggen dat er niet zoiets bestaat als drukke kinderen. Maar als je kinderen, dag na dag, uur na uur, van seconde tot seconde, op een stoel laat zitten en administratief werk laat doen, dan moet je niet verbaasd zijn dat ze gaan wriemelen.
Laat ik voorop stellen dat ik geen ADHD-expert ben, maar wat ik wel weet is het volgende:
Kinderen lijden in de eerste plaats niet aan ADHD, maar aan het zijn van een kind in een onderwijssysteem dat hun basale levensbehoeften negeert.
Het is belangrijk om te beseffen dat het fenomeen “ADHD” in feite een menselijk bedenksel is. Het is bedacht door een academicus. En we gebruiken de term om bepaalde menselijke gedragingen te beschrijven die we met name bij kinderen als “probleemgedrag” ervaren. En steeds meer wetenschappers bepleiten de schadelijke gevolgen van het label ADHD.
Begrijp me niet verkeerd, we doen allemaal ons best om onze kinderen te helpen en we hebben het als volwassenen allemaal het beste met onze kinderen voor.
Echter zit er een venijnig addertje onder de medicijnkast:
Onze obsessie met labels als ADHD leidt tot een focus op symptoombestrijding met pillen in plaats van het oplossen van de oorzaken.
In Frankrijk is bij minder dan 0,5 procent van de kinderen ADHD vastgesteld.
Wat blijkt?
In Frankrijk richt men zich op de onderliggende psychosociale oorzaken van de symptomen, in plaats van de beste farmacologische stoffen om de symptomen te maskeren.
Allerlei factoren spelen een rol bij “probleemgedrag” en probleemgedrag oplossen is niet eenvoudig. Toch begint probleemgedrag oplossen niet met het zoeken naar de juiste pil, maar het bieden van een leeromgeving die tegemoetkomt aan de menselijke behoeften van een kind.
Effect 2: Gehoorzaamheid & Conformiteit
In het onderwijs is sprake van een zogenaamd “verborgen curriculum” (ook wel bekend als “the hidden curriculum”). Met dit verborgen curriculum worden alle impliciete lessen bedoeld die we leerlingen onbewust meegeven door de manier waarop we ze onderwijzen. En één van de meest dominante lessen die we kinderen onbewust meegeven is dat conformiteit en gehoorzaamheid aan externe autoriteiten zonder na te denken grote deugden zijn.
LEESTIP: Wil je meer leren over het verborgen curriculum in het onderwijs? Het boek “Dumbing Us Down” van John Taylor Gatto gaat uitgebreid in op de impliciete lessen van het onderwijssysteem.
Hoe gaan die impliciete lessen van het onderwijssysteem dan precies in z’n werk?
Nou, laten we dat eens analyseren.
Laten we voor de helderheid bij het begin beginnen: Je geboorte.
Wanneer je als pasgeboren baby’tje ter wereld komt, heb je nog niet tot nauwelijks een referentiekader. Je hebt geen idee over links of rechts, blauw of rood, zwart of wit, goed of slecht, oorlog en vrede. En je weet ook nog niet wat liefde betekent. Je weet eigenlijk nog vrijwel niets.
Naarmate je ouder wordt en je ervaringen opdoet, begint je referentiekader zich te vormen. Langzaam maar zeker ontstaat er een uitgebreid web aan gedachten, perspectieven, overtuigingen, mindsets en ervaringen die jouw kijk op de wereld beïnvloeden.
De inhoud van jouw referentiekader is afhankelijk van je ervaringen in je omgeving.
Ga maar na:
Als jij opgroeit in een omgeving waarin conflicten normaal zijn, dan worden conflicten waarschijnlijk ook normaal in jouw referentiekader.
Als jij echter opgroeit in een omgeving waarin liefde een belangrijke waarde is, dan wordt liefde waarschijnlijk ook een belangrijke waarde in jouw referentiekader.
Als jij opgroeit in een omgeving waarin conformiteit en gehoorzaamheid de norm is, dan zal jij waarschijnlijk als volwassene ook zonder nadenken gehoorzamen aan gezag.
Als jij echter opgroeit in een omgeving waarin kritisch denken de norm is, dan zal jij waarschijnlijk als volwassene ook door het leven gaan als een kritische autodidact.
Zoals je wel kunt raden, speelt onderwijs een ingrijpende rol bij het vormen van jouw referentiekader. Je bent op allerlei manieren door onderwijs beïnvloed. En helaas ook op een nogal kwalijke manier. Ik heb het hier niet over de flauwe moppen van je oude leraar of de sterke parfum van je oude lerares. Ik heb het over iets veel ergers, wat te maken heeft met hoe het onderwijssysteem in elkaar zit.
JARENLANG wordt leerlingen tot op de seconde opgelegd wat ze moeten doen en laten.
JARENLANG brengen leerlingen door in een omgeving waarin ze in de maat moeten lopen.
Het veronderstelde doel van scholen is om lezen, schrijven, rekenen en andere zogenaamde “reguliere vakken” te onderwijzen. Maar er is een impliciete (en gevaarlijke) les die scholen vrijwel iedere schooldag onderwijzen die nog vele malen ingrijpender is: Blinde gehoorzaamheid is een deugd.
Niet alleen worden leerlingen onderwezen in taal, rekenen, geschiedenis, economie en aardrijkskunde, maar vooral in volgzaamheid, conformiteit en blinde gehoorzaamheid.
Wat scholen zorgvuldig en op niet mis te verstane wijze inprenten in jouw referentiekader, is het idee dat onderdanigheid en gehoorzaamheid aan gezag deugden zijn. En dat je vooral geen kritische vragen moet stellen en je al helemaal niet moet verdiepen in controversiële onderwerpen.
Zoals psychiater Thomas Szasz zei:
“Ze proberen kinderen de waarden van contract en initiatief te leren, maar baseren hun onderwijssysteem op dwang en conformiteit. Communistische samenlevingen hebben niet zo’n inconsistentie: ze proberen hun kinderen onderricht en gehoorzaamheid te leren, en hun onderwijssysteem is consistent met het inprenten van deze ethiek. “
We sturen een nogal tegenstrijdig bericht naar leerlingen als we zeggen dat we in een vrije wereld leven en hen tegelijkertijd dwingen te conformeren in een massaal en onpersoonlijk schoolsysteem. We zeggen:
“Je leeft in een vrije wereld, maar je moet wel verplicht in die schoolbank zitten, 5 dagen per week, 6 uur per dag, 40 weken per jaar, 12 jaar lang. En in die tijd doe je precies wat ik zeg en geloof je wat ik je vertel. En waag het niet tegen mij in te gaan.”
En autoritair onderwijs is slechts de helft van het probleem. Wat de stimulatie van blinde gehoorzaamheid zo gevaarlijk maakt, is dat het gepaard gaat met het achterwege laten van cruciale kennis en vaardigheden die je nodig hebt om de wereld te begrijpen.
Denk bijvoorbeeld aan dit soort essentiële onderwerpen:
- Wat doen GENETISCH GEMODIFICEERDE INGREDIËNTEN in het eten met ons? Waarom zit er ASPARTAAN in ons eten?
- Wat doet CHEMISCHE FLUORIDE in het drinkwater en tandpasta met ons?
- Hoe kan het zijn dat de reguliere GEZONDHEIDSZORG focust op SYMPTOOMBESTRIJDING en niet op het voorkomen of verhelpen van de oorzaak van een ziekte? Waarom zijn medische opleidingen niet gefocust op holistische geneeswijzen en gezonde voeding?
- Hoe werkt het PRIVATE BANKENSYSTEEM? Waarom is de productie en toevoer van geld volledig in handen van private partijen?
- Waarom gebruiken we eigenlijk nog steeds massaal VERVUILENDE ENERGIE terwijl vrije energie allang beschikbaar is én geïntroduceerd had kunnen zijn?
Bovenstaande vragen zijn van levensbelang (letterlijk) maar worden in het onderwijs- en opleidingssysteem genegeerd.
In het onderwijs wordt een schat aan cruciale informatie achterwege gelaten, waardoor leerlingen er een zeer beperkt referentiekader op na houden. En het onwetend houden van mensen draagt alleen maar meer bij aan de volgzaamheid in de samenleving. In het referentiekader van mensen ontbreekt het immers aan kennis over kwalijke zaken die je nodig hebt om überhaupt kritisch te kunnen zijn.
Met andere woorden: Niet alleen HOE we onderwijzen, maar ook WAT we onderwijzen stimuleert blinde gehoorzaamheid.
Vooralsnog worden we in het onderwijssysteem niet opgeleid tot kritische onderzoekers maar tot gehoorzame burgers. Door de jaren heen zijn er al talloze onderwijskundigen en filosofen geweest die zich uitspreken over deze kwalijke kant van onderwijs:
En ik zou het heel impliciet kunnen verwoorden, maar het is belangrijk om gewoon het beestje bij de naam te noemen:
In het onderwijs is sprake van indoctrinatie.
Indoctrinatie = een vorm van manipulatie door het systematisch en eenzijdig onderwijzen van valse overtuigingen of opvattingen, met de bedoeling dat deze kritiekloos worden aanvaard.
Kijktip: Noam Chomsky geeft een heldere uitleg van onderwijs als indoctrinatiesysteem in deze YouTube-video:
Indoctrinatie gebeurt via veel kanalen – talkshows, entertainment, reclame – maar het belangrijkste instrument is toch echt het onderwijssysteem.
JARENLANG brengen leerlingen een groot deel van hun tijd door in een omgeving met een mentaliteit van “dit is hoe het hoort” in plaats van “dit is hoe het zou kunnen zijn”.
JARENLANG worden ze gestimuleerd om te gehoorzamen aan een maalstroom van leerstof die ze zonder nadenken in hun hoofd moeten prenten.
JARENLANG worden allerlei cruciale onderwerpen genegeerd, zoals kritisch onderzoeken, gezond eten, charisma en allerlei maatschappelijke vraagstukken die noodzakelijk zijn om de wereld te begrijpen.
Zonder dat leerlingen er zelf erg in hebben, maakt het onderwijs hen “onbewust onbekwaam”.
Wat de indoctrinatie in het onderwijs zo hardnekkig maakt, is dat docenten niet doorhebben dat leerlingen in het onderwijssysteem worden geïndoctrineerd. Docenten doen hun werk met de allerbeste bedoelingen. En ze nemen zelf wat ze hebben geleerd en geven het door aan volgende generaties.
Door de indoctrinatie in het onderwijs houden mensen er allerlei misvattingen op na, die hun eigen levenskwaliteit saboteren en die hen belemmeren daadwerkelijk bewust en vrij te leven.
Voordat we verdergaan met het tweede negatieve effect van onderwijs, gaan we 5 Hardnekkige Misvattingen behandelen die leerlingen, scholieren en studenten van alle leeftijden onbedoeld cultiveren door de manier waarop het onderwijssysteem werkt.
Ik ga je laten zien hoe deze hardnekkige misvattingen zich manifesteren in onze maatschappij en hoe ongelofelijk desastreus dit is voor de levenskwaliteit van ieder mens.
PS Skip De 5 Hardnekkige Misvattingen. De hardnekkige misvattingen zijn bedoeld om je een dieper inzicht te geven in hoe onderwijs blinde gehoorzaamheid stimuleert. Ben je hier puur voor De 5 Negatieve Effecten van Onderwijs? Dan kun je DE RODE TEKST skippen en verdergaan met Effect 5. Heb je zin om de diepte in te gaan? Dan wens ik je veel plezier met het lezen van De 5 Hardnekkige Misvattingen.
Misvatting 1: “De waarheid komt van de autoriteit”
Jarenlang brengen leerlingen een groot deel van hun tijd door in een autoritaire omgeving waarin hen exact wordt verteld wat ze moeten doen en geloven. Je hoeft alleen maar een klaslokaal of collegezaal binnen te lopen om te zien hoe autoriteit-gericht het onderwijs is. Van groep 3 tot en met een vervolgstudie is dit hoe leren er voornamelijk aan toe gaat:
- Leerlingen LUISTEREN naar een docent voor de klas, die hen onderwijst wat ze moeten doen en moeten weten.
- Ze VERWERKEN de informatie (die vanzelfsprekend en kritiekloos moet worden aangenomen) met standaard schoolboeken en werkschriften.
- Ze REPRODUCEREN de informatie in een gestandaardiseerde toets (die exact vaststelt welke antwoorden wel en niet worden goedgekeurd) om zo te BEWIJZEN dat ze hebben gehoorzaamd aan het leerproces.
Door deze autoritaire werkwijze worden leerlingen (onbedoeld en onbewust) geïndoctrineerd met het idee dat de waarheid komt van een autoriteit (de docent en de verplichte schoolboeken) en dat je vooral niet ZELF op onderzoek uit moet gaan, ZELF bronnen moet selecteren en analyseren en vooral niet ZELF kritische vragen moet stellen.
Misvatting 2: “Ik moet conformeren”
Het onderwijssysteem functioneert als een effectief selectiesysteem voor CONFORMITEIT. In het onderwijs worden leerlingen allemaal hetzelfde behandeld en gestimuleerd om “in de maat te lopen.”
Conformeer je in het onderwijssysteem? Dan word je beloond met voldoendes en een opleiding die mogelijk kan leiden tot een goede baan.
Weiger je, haak je af, of stoor je in het onderwijssysteem? Dan ben je een “probleemleerling”, of zelfs een zogenaamde “drop-out”, en ga je het moeilijk krijgen in het onderwijs en de maatschappij.
We stimuleren in het onderwijs dat mensen zich voegen naar wat de grote meerderheid doet, in plaats van bewuste keuzes te maken op basis van ethiek en gezond verstand.
Misvatting 4: “Intelligentie is het vermogen te herinneren en herhalen”
Door de focus op MEMORISEREN en REPRODUCEREN van leerstof doen we leerlingen geloven dat intelligentie betekent dat je dingen kunt onthouden, terwijl memoriseren slechts een FRACTIE is van het enorme spectrum aan intelligenties.
Wanneer mensen het onderwijs verlaten, zijn ze “geslaagd”, terwijl ze de spirituele, creatieve, sociale, mentale, autodidactische, fysieke, financiële en filosofische intelligentie missen om een bewust en vervuld leven te leiden. Omdat mensen jarenlang door het onderwijs zijn onderwezen over een fractie van wat ertoe doet in het leven, weten velen helaas niet dat ze cruciale kennis en vaardigheden missen om een bewust en vervuld leven te leiden.
Misvatting 5: “Universitair opgeleiden staan bovenaan de intelligentie-hiërarchie”
Door de manier waarop het onderwijssysteem is georganiseerd, geloven mensen onterecht dat ACADEMISCHE SCHOLING het hoogst haalbare is in het onderwijssysteem. Mensen stellen academische intelligentie gelijk aan superioriteit in de “intelligentie–hiërarchie”. De waarheid is dat academische intelligentie een vorm is van het grote spectrum aan intelligenties. Ook is academische scholing een vorm van scholing, niet de “hoogste” vorm van scholing.
Bovendien heersen in het universitair onderwijs dezelfde problemen als in het regulier onderwijs. Bij veel universitaire studies heerst eveneens een mentaliteit van “dit is hoe het hoort” in plaats van “dit is hoe het zou kunnen zijn”.
Persoonlijk heb ik bijvoorbeeld als student aan de opleiding Onderwijskunde heel weinig geleerd over de grote onderwijsproblematiek die ik op deze website bespreek. De opleiding had een enorme nadruk op domeinen als statistiek en onderzoeksmethodiek. Niet op het succesvol transformeren van onderwijs. Wat je op deze website aantreft, is dan ook voornamelijk het resultaat van jarenlang intensieve zelfstudie.
Hetzelfde geldt voor veel andere studies. Bij medische studies ligt er bijvoorbeeld nog steeds een grote nadruk op medicijngebruik en niet op holistische genezing. Begrijp me niet verkeerd; medicijnonderzoek is fantastisch. Het heeft ontelbaar veel mensenlevens gered. Is het echter niet belangrijk dat we studenten op medische opleidingen meer gaan trainen in holistische genezing en “voeding als medicijn”?
Ziezo, dat waren de 5 hardnekkige misvattingen die worden gestimuleerd in het onderwijssysteem. En daarmee zijn we aangekomen bij het derde negatieve effect van het onderwijssysteem.
Effect 3: Een leer-allergie
Ieder kind wordt geboren met een onvoorstelbaar leervermogen. Neem een complexe vaardigheid als taal. Jonge kinderen slurpen woorden en taalregels als een stofzuiger. Als het om leren gaat, zijn jonge kinderen niet te stoppen.
Tenminste, kinderen zijn niet te stoppen, totdat ze naar school moeten. Op school doen we er namelijk alles aan om hun leerenthousiasme eruit te drillen.
Zoals Carl Sagan zei: “Ieder kind is een geboren wetenschapper, en dan slaan we het eruit.”
Tegen de tijd dat scholieren hun diploma in ontvangst nemen, hebben velen een allergie voor leren, door de manier waarop wij ze onderwijzen.
In het onderwijs wordt leerenthousiasme er zorgvuldig uit gedrild.
Dat heeft niet alleen te maken met de eenzijdige didactiek in het onderwijs, zoals het leren uit standaard tekstboeken en werkschriften met lappen tekst en opdrachten die iedere dag op elkaar lijken. Ook heb ik het hier niet alleen over het beperkte curriculum in het onderwijs, waarin heel veel cruciale vaardigheden worden verwaarloosd en zelfs genegeerd.
In dit artikel over “Onderwijs als Indoctrinatiefabriek” wil ik vooral de statische organisatie van het onderwijssysteem en de enorme beperkingen in leervrijheid benadrukken die leerlingen, scholieren en studenten erdoor ondervinden.
Ik zal een voorbeeld geven: de profielen in het voortgezet onderwijs. In het voortgezet onderwijs moet je vanaf de derde klas een profiel kiezen. Met dit profiel stel je vast in welke vakken je je een aantal jaren lang gaat verdiepen en waar je eindexamen in gaat doen.
Als je echter op een bepaalde schooldag of in een bepaalde periode interesse ontwikkelt voor een specifiek onderwerp of zelfs een groot scala aan vaardigheden, dan mag je daar op school niet over leren, omdat het nu eenmaal niet in je vakkenpakket zit.
Ik zal een voorbeeld met je delen uit mijn eigen schooltijd:
Toen ik op de middelbare school zat, had ik verschillende interesses. En op school wilde ik graag leren over onder andere Muziek, Kunst, Biologie en Engels. Helaas werd mij vervolgens verteld: “Nee, dat kan niet. Je kunt niet Engels, Biologie, Muziek en ook nog Kunst kiezen.“
Merkwaardig. Want ik ben in Engeland geweest, en daar hebben ze wel degelijk legendarische artiesten, beroemde wetenschappers en levende wezens die Engels spreken.
In feite kun je met een handjevol Britse legendes al leren over een zeer groot scala aan kennisgebieden:
Dus ik vroeg: “Waarom kan dat niet? Waarom kan ik niet Engels, Biologie, Muziek en Kunst kiezen?” Waarop mijn mentor zei: “Dat past niet in het vakkenpakket.”
Het beperken van leervrijheid in het onderwijssysteem is een waanzinnige façade.
Leerlingen zouden zich op school iedere dag moeten kunnen verdiepen in Engels, Kunst, Muziek, Biologie, Charisma, Lichaamstaal, Zelfverdediging, Natuurkunde, Economie, Spiritualiteit, Filosofie, Geschiedenis, Spaans, Arabisch, Gezondheid en Ondernemerschap als ze dat zouden willen; het probleem is een beperkende organisatie en gebrek aan voorstellingsvermogen.
Het merkwaardige is dat er wel iedere week voldoende ruimte is om zowel wiskunde als Nederlands te kiezen. Sterker nog, deze “reguliere vakken” zijn verplicht, terwijl andere vakken als minder belangrijk worden gezien.
Mensen zeggen: “Laat Muziek en Kunst maar zitten, want daarin ga je geen baan krijgen.”
Maar niemand zegt: “Laat Wiskunde maar zitten, want jij wilt geen wiskundige worden.”
Of: “Laat Nederlands maar zitten, want jij wilt toch geen taalkundige worden.”
Waarom vinden we Wiskunde en Nederlands belangrijker dan Muziek en Improvisatietheater? Ik heb geen idee. Het kost nog geen 50 uur om mensen taal- en rekenvaardigheden voldoende te leren beheersen wanneer ze daar rijp voor zijn. Een jarenlange overdosis aan wiskundige formules en zinsontleding gaat daarbij niet helpen.
Begrijp me niet verkeerd; Taal en Wiskunde zijn belangrijk. Maar dat geldt ook voor bijvoorbeeld lichaamstaal, stemgebruik, acteren, musiceren en gezondheid. We hebben allemaal een lichaam, nietwaar?
Bovendien is er een groot verschil tussen taalkunde en taalgebruik in het dagelijks leven. Taalgebruik pas je toe bij mailtjes schrijven, boeken lezen en in je dagelijkse gesprekken; taalkunde is wat je als taalkundige bestudeert als je het interessant vindt.
Door de beperkingen in leervrijheid in het onderwijssysteem smoren we leerenthousiasme en een brede ontwikkeling in de kiem.
Effect 4: KORTZICHTIGHEID & HOKJES-DENKEN
Zodra je je gaat verdiepen in de wereld om je heen, kom je erachter hoe ALLES in het universum met elkaar verbonden is. Het klinkt misschien gek, maar alleen al in een kop thee zit het complete universum verstopt.
In feite kun je met een kop thee leren over het complete spectrum aan kennisgebieden:
Zodra je een kop thee op tafel zet, is er geen limiet om de wereld om ons heen te doorgronden, verbanden te ontdekken en je te blijven verwonderen. Nou, helaas, pindakaas. Zo werkt dat niet in het onderwijs.
In het onderwijs hebben we bedacht dat we vakgebieden in compleet afgebakende hokjes moeten aanbieden.
In de organisatie op scholen zie je een strikte afbakening van kennisgebieden, die vaak zonder enige context worden aangeboden:
- Het ene uur volg je het vak Nederlands waar je leert over taalregels.
- Daarna loop je naar Wiskunde waar je leert over wiskundige formules.
- Vervolgens ga je naar Economie om te leren over economische begrippen.
- En dan ga je naar Geschiedenis om te leren over historische gebeurtenissen.
Kortom, alle kennis in de wereld is voor leerlingen gefragmenteerd. Deze afbakening van kennisgebieden is desastreus voor het denkvermogen van leerlingen.
Daar komt dan ook nog bij dat veel informatie in het onderwijs wordt genegeerd. In feite kun je zelfs een compleet curriculum opstellen met cruciale vragen die nooit in het onderwijs worden gesteld en die allemaal met elkaar verbonden zijn.
Laten we het voor het idee HET CURRICULUM DER VERBODEN VRAGEN noemen:
Veel docenten zullen een onbehaaglijk gevoel krijgen bij de vragen in Het Curriculum der Verboden Vragen. En dat is precies de reden dat ik het curriculum hier deel. De enige manier om de wereld te begrijpen is namelijk door alles te durven bevragen.
De combinatie van het afbakenen van kennisgebieden en het negeren van essentiële informatie is funest voor het denkvermogen van mensen. We maken het voor leerlingen ontzettend moeilijk verbanden te zien en RUIMDENKENDHEID te ontwikkelen. Tegen de tijd dat leerlingen het onderwijs verlaten, vinden velen de onderwerpen zoals in Het Curriculum der Verboden Vragen maar vreemd. Zo stimuleert onderwijs onwetendheid en een afkeer tegen kritisch denken.
De afbakening van kennisgebieden en het negeren van controversiële informatie stimuleert KORTZICHTIGHEID en HOKJES-DENKEN.
In het échte leven is alle kennis van de wereld – geschiedenis, scheikunde, spiritualiteit, natuurkunde, economie, gezondheid, politiek, wiskunde, biologie, psychologie, maatschappij, enzovoort – met elkaar verbonden. En je gaat pas écht verbanden ontdekken wanneer je de vrijheid hebt om kennisgebieden te combineren!
Dit zijn enkele praktische suggesties voor het stimuleren van ruimdenkendheid in leerlingen:
- Laat leerlingen niet afgebakend, maar geïntegreerd leren over kennisgebieden.
- Stop leerlingen niet in een karig wiskundelokaal, maar laat ze leren in een dynamische leeromgeving waarin ze de leervrijheid hebben om allerlei kennisgebieden te ontdekken.
- Leg minder focus op traditioneel onderwijzen en laat leerlingen wat vaker met alle kennis in de wereld “spelen“.
Effect 5: Passieve AFHANKELIJKHEID
“Onderwijs faalt ondernemerschap iedere dag. Het is niet gebouwd voor ondernemerschap. Het is gebouwd voor arbeiders.“
– Gary Vaynerchuk, succesvol ondernemer
Leven is een zelfstandige onderneming. Het vergt veel verantwoordelijkheid, onafhankelijkheid, creativiteit en kritisch denken om een comfortabel en vrij leven te leiden. Of je nu alleenstaand bent of een gezin onderhoudt met meerdere kinderen; je maakt voortdurend bewuste keuzes voor jezelf en je dierbaren.
Helaas wordt het ons in het onderwijs afgeleerd zelfstandig, onafhankelijk, kritisch en creatief te zijn.
In het onderwijs wordt iedere handeling voor ons voorgekauwd. Iedere dag, iedere les, iedere minuut, en zelfs iedere seconde in het onderwijs is vaak vooraf voor leerlingen georganiseerd. Vaak is het uiteraard goed bedoeld, maar het gebrek aan zelfstandig ondernemerschap in het onderwijs draagt helaas enorm bij aan aangeleerde hulpeloosheid.
Onderwijs stimuleert PASSIEVE AFHANKELIJKHEID.
Creativiteit, vindingrijkheid en ondernemerschap wordt niet beloond op school; het wordt eruit geslepen. Doen wat je moet doen binnen een deadline wordt beloond. Talenten ontplooien ten koste van een verplicht onderwerp wordt vaak beloond met een laag cijfer, terwijl ongeïnteresseerd voldoen aan de criteria een voldoende oplevert.
Negeren van talenten, creativiteit, interesses en passies zijn enkele van de vele manieren waarop scholing intellectueel enthousiasme smoort. Wanneer de leerlingen enthousiast zijn, gaat het meestal over iets dat niets te maken heeft met de verplichte lesstof.
Onderwijs smoort zelfstandig ondernemerschap in de kiem.
Hiermee bedoel ik absoluut niet te zeggen dat iedereen “zelfstandig ondernemer” moet worden. Wat ik bedoel, is dat in het onderwijs de vaardigheden worden ontnomen die voor IEDEREEN belangrijk zijn om een onafhankelijk leven te leiden.
Op school wordt het mensen heel moeilijk gemaakt het leven zelfstandig en ondernemend te organiseren. De organisatie van onderwijs elimineert de vaardigheden die je nodig hebt om een vrij leven te leiden. Kijk maar eens naar de cruciale vaardigheden die je nodig hebt als zelfstandig ondernemer. Het zijn precies de vaardigheden die ons niet zijn geleerd (of beter gezegd: zijn afgeleerd).
Dit zijn enkele kenmerken van wat een zelfstandig ondernemer doet:
- Je start je business vanuit EIGEN MOTIVATIE.
- Je plant je dag ZELFSTANDIG.
- Je werkt waar je maar wilt en hebt FLEXIBELE WERKPLEKKEN.
- Je werkt wanneer je wilt, en weet tegelijkertijd dat je zal moeten werken om je PERSOONLIJKE DOELEN te bereiken.
- Je doet ONDERZOEK naar onderwerpen die op een bepaald moment belangrijk zijn en hebt vrijwel geen beperkingen in je LEERVRIJHEID.
- Je werkt waar nodig SAMEN en hebt hier alle vrijheid toe.
- Je bouwt ervaring op met BETROUWBARE KENNISVERWERVING en selecteert je bronnen zorgvuldig.
- Je bent KRITISCH op de producten en diensten die je levert.
- Je deelt je wijsheid met anderen in de vorm van KWALITATIEF HOOGWAARDIGE PRODUCTEN.
De organisatie van het traditionele onderwijssysteem staat deze werkwijze van zelfstandige ondernemers niet toe. Het systeem doet er alles aan de vrije, kritische, zelfstandige, creatieve, vindingrijke, onafhankelijke ondernemer in ons te elimineren. Laten we als onderwijspersoneel bijdragen aan een organisatie van onderwijs die de zelfstandige ondernemer in leerlingen naar boven haalt!
In dit artikel heb je 5 Negatieve Effecten van het Onderwijssysteem ontdekt die we het liefst zo snel mogelijk willen elimineren. Daarvoor is een volledige transformatie van onderwijs nodig. Om het succesvol transformeren van onderwijs praktisch en toegankelijk voor je te maken, heb ik Het Onderwijs Transformatie Pakket voor je gemaakt.
In dit gratis pakket krijg je:
- Mijn 7 beste lessen en verhalen als schoolmeester.
- Een nieuw curriculum waarmee jong en oud zichzelf kan ontwikkelen tot autodidactische levensexpert.
- Een Onderwijs Transformatie Checklist met een overzicht van de belangrijkste veranderingen die nodig zijn in het onderwijs.
Download Het Onderwijs Transformatie Pakket hier gratis:
Hé Nico,
Goeie teksten man, respect voor jouw werk!
Leuk je te hebben ontmoet vanmiddag, gaat vast nog eens gebeuren!
Groet,
Vincent